Wol-tijd

Name: Ga op ontdekking door het Hunebedcentrum
Start: 2023-08-28
End: 2023-08-28

Het is tijd voor een evenement compleet in het teken van wol!

Wist je dat er ongeveer 1,5 miljoen kilo wol per jaar wordt geproduceerd door Nederlandse schapen? Naar schatting heeft maar liefst 95% procent daarvan geen bestemming. In tegenstelling tot de afgelopen 4.000 jaar, is wol in Nederland inmiddels een afvalproduct geworden.

Gelukkig zijn er initiatieven die nieuwe doeleinden vinden voor wol. Tijdens het nieuwe evenement Wol-tijd kun je op zondag 17 september tussen 11:00 en 17:00 uur kennis maken met het gebruik van wol in het verleden, en een aantal vernieuwende en creatieve initiatieven voor het gebruik van wol in het heden en tevens de toekomst.

Wil je erbij zijn? Het grootste deel van het evenement is gratis toegankelijk. Voor extra OER-beleving raden we je aan om ook een entreebewijs te kopen voor het Hunebedcentrum zodat je meer leert over de oudste wol-gebruikers.

De deelnemers

Betty Stikkers & Marieke Janssen

Wolspecialisten aan het woord

Ontdek!

Handwerk Natuurlijk

Annemieke Ludolphij maakt prachtige producten uit gevilte schapenvachten.

Ontdek!

Hedy Hempe

Kunstenares Hedy Hempe gaat een groot breiwerk maken waarbij ze wol met andere vezels combineert

Ontdek!

Drents-Friese Wolcirkel

Bekijk het proces van ruwe wol tot trui

Ontdek!

Studio Solas

Verkoopt prachtige handgeverfde kwaliteitswol

Ontdek!

Golden Haand

Bij Golden Haand mag je je eigen vriendschapsbandje weven

Ontdek!

Beatrice Waanders

Neem een kijkje bij de expositie van Beatrice (The Soft World)

Ontdek!

Dutch Design Academy

Iris van Nunen presenteert The Wool Stool

Ontdek!

Vlasmuseum

Het Vlasmuseum laat zien hoe vlas verwerkt wordt tot vezel en product

Ontdek!

WEAG

Studente archeologie Marjolijn Koens experimenteert met wol verven op prehistorische wijze.

Ontdek!

Activiteiten in het Oertijdpark

Oermensen laten zien waar wol voor gebruikt werd in de bronstijd en ijzertijd

Ontdek!

Prehistory Alive Worldwide

Lucia Ros van PAW gaat een schapenvacht vilten waarbij je als bezoeker mag meehelpen!

Ontdek!

House of Design

Deze bedenkers van innovatieve oplossingen benutten vlas en wol in duurzame projecten

Ontdek!

Dorine Christ

Textielontwerpster en vrijwilliger bij het Hunebedcentrum

Ontdek!

Sandra Moek

Bekijk hoe naaldbinden werkt en zie prachtige voorbeelden van Temari, een japanse kunstvorm

Ontdek!

Wolviltster Janet

Janet verkoopt mooie, diervriendelijke en praktische producten van door haarzelf gevilte wol

Ontdek!

Plaats de Wereld

De vrijwilligers van Plaats de Wereld laten zien hoe weven en vilten werkt.

Ontdek!

Oro plantenvoeding

Een oplossing voor het wol-overschot. Oro maakt plantenvoeding van schapenwol

Ontdek!

Kinderboekhandel Rapunsel

Rapunsel verkoopt de meest prachtige kinderboeken en speelgoed met ook wollige thema’s

Ontdek!

Ecoras

Ecoras realiseert circulaire ambities… onder andere door het gebruik van wol

Ontdek!

Ambachtslieden, kunstenaars en kenners

Ga in gesprek over de kansen van wol afkomstig uit Nederland, wat tegenwoordig bijna niks meer waard is. Ambachtslieden, kunstenaars en kenners zijn uitgenodigd om hun verhaal te delen en op hun eigen manier wol in een duurzaam daglicht te zetten. Dit om bewustwording en transparantie te creëren over de herkomst en de bestemming van materialen.

Lezingen

Er is een afwisselend, vrij toegankelijk lezingenprogramma gerealiseerd waar je als bezoeker meegenomen wordt in theorie achter de technieken, ontwerpprocessen en onderzoeken die te maken hebben met… wol!

12:30 – Nederlandse wol; van ‘afvalproduct’ naar de internationale mode en design wereld
Spreker: Beatrice Waanders
Duur: c.a. 30 min.
———- 15 min pauze
13:15 – Het woltouw proces van de Woolstool
Spreker: Iris van Nunen
Duur: c.a. 15 min.
———- 45 min pauze
14:00 – Het ontstaan en de verspreiding van schapen
Spreker: Marieke Janssen (& Betty Stikkers)
Duur: c.a. 30 min.
———- 15 min pauze
14:45 – ‘Wolindustrieën’ uit het verleden en het effect op onze vooruitgang
Spreker: Marieke Janssen (& Betty Stikkers)
Duur: c.a. 30 min.

Betty Stikkers & Marieke Janssen

Isolatiewaardes van wol
Betty is schrijfster van de boeken ‘Wol in Nederland’ en ‘Schapen en Wol in Europa’. Samen met Marieke zijn de twee bezig om de isolatiewaardes van de verschillende wolsoorten, die verzameld zijn voor het grote project ‘Fascinerende vezels uit de Wereld’ te testen.

Dit isolatie project gaat over de Europese grenzen heen en bespreekt woldragende dieren uit de wereld. Inmiddels zijn er rond de 300 soorten wol verzameld die allemaal getest gaan worden op isolatiewaardes.Marieke is Woolhandler en wordt regelmatig bijgeschoold o.a. in Engeland bij de Woolboard. Alle informatie over wol is beschikbaar.

Betty is een vraagbaak voor wolmensen uit binnen- en buitenland. Helaas kan zij er zelf niet bij zijn tijdens Wol-tijd, maar Marieke Janssen geeft 2 interessante lezingen waarin Betty haar invloed doorschemert. Eén lezing gaat over ‘het ontstaan en de verspreiding van schapen.’ Een andere over een paar grote ‘Wolindustrieën uit het verleden en het effect dat dit had op onze vooruitgang.’

De tijdstippen van de lezingen kun je terugvinden in het lezingenprogramma.

Golden Haand

Weven geeft rust, regelmaat én een nuttig resultaat.
En dat is bijzonder in deze jachtige tijd vol stress en digitalisering.

Weefcentrum Golden Haand in Finsterwolde bundelt onderzoek, productie en promotie van handgeweven textiel. Ook kun je bij Golden Haand het weefvak leren. Tijdens Wol-tijd kun je bij Golden Haand aan de slag met het weven van een vriendschapsbandje.

Handwerk Natuurlijk

Vachtvilten
Annemieke Ludolphij maakt prachtige producten uit gevilte schapenvachten. ‘Het vachtvilten heb ik steeds meer ontdekt en ondanks dat het een zware klus is, geniet ik van de bezigheid en het prachtige product: de diervriendelijke vacht.’

Als de schapen geschoren worden maakt Annemieke de vacht schoon en vilt dan wol op de achterzijde om het geheel bij elkaar te houden (vervanging van het vel). Zo heb je toch een heerlijke vacht en is er geen schaap voor dood gemaakt. Tijdens Wol-tijd heeft Annemieke een kraam met gevilte vachten in allerlei kleuren en maten en zal ze het vachtvilten demonstreren. Zo kun je er als bezoeker kennis mee maken!

Wolviltster Janet

Janet maakt mooie en praktische producten van gevilte wol. Ze kaard en vilt alles zelf en gebruikt uitsluitend biologische wol! Met haar producten probeert ze de warmte over te brengen naar de mens. Alles is ook nog eens geheel diervriendelijk. Er worden geen schapen gedood voor de vachten.

Janet haar producten zijn te koop tijdens Wol-tijd. Wil je alvast kijken wat ze maakt? Bezoek dan haar website.

Hedy Hempe

Sinds 2003 haalt Hedy haar inspiratie veelal uit de natuur. Het toepassen van natuurlijke materialen en prehistorische technieken is een terugkerend onderwerp. Met die natuurlijke materialen maakt ze (grote) sculpturen die passen in het landschap. ”Het werken in en met de natuur maakt me een compleet mens. Er komt een ongeremde vorm van enthousiasme naar boven borrelen, een soort oergevoel. ”, aldus Hedy.

Tijdens Wol-tijd gaat Hedy een kunstwerk breien waarbij ze wol met plantaardige vezels combineert.

Meer informatie over Hedy haar werk vind je op haar website.

Prehistory Alive Worldwide (PAW)

Lucia Ros is eigenaar van PAW, een bedrijf dat onder andere workshops aanbiedt in oude (en minder oude) ambachten.

Tijdens Wol-tijd duikt Lucia niet de prehistorie in maar gaat ze een complete schapenvacht vilten. Omdat het vilten van een schapenvacht veel werk is kan ze de hulp van bezoekers goed gebruiken! Wil je weten hoe het vilten van een hele vacht in z’n werk gaat? Ga dan bij Lucia langs.

Een expositie door Beatrice Waanders (The Soft World)

Beatrice Waanders (Willem de Kooning Academie, Rotterdam) werkt sinds 2008 internationaal als wol-kunstenaar gespecialiseerd in wolvilt van de ruwe Nederlandse wol van lokale schaapskuddes. Ze maakt kunst- en designobjecten op radicaal milieu-neutrale wijze. Beatrice Waanders werkte met designers als Maison Margiela (o.a. voor zangeres Rihanna) en Joep van Lieshout, en exposeerde o.a. op Designweek Milaan, Maison & Objet Parijs en Art Basel Miami.

Plaats de Wereld

Weven, vilten & spinnen

Vrijwilligers van Plaats de Wereld in Vries laten de veelzijdigheid van wol zien. Bij deze educatieve werkplaats zijn een heleboel creatieve mensen verbonden met een hoop kennis over verschillende ambachten. De producten die gemaakt worden verkopen ze in hun eigen winkeltje. Tijdens Wol-tijd kun je zowel spulletjes kopen, maar ook zelf proberen te spinnen en te vilten.

Drents-Friese Wolcirkel

Van vacht tot trui
Oude technieken komen tot leven bij het verwerken van ruwe wol tot het eindproduct; een trui.

Tevens wordt het wol spinnen gedemonstreerd.

Dutch Design Academy

WoolStool
In een wereld die wordt gedreven door massaproductie wakkert WoolStool de waardering voor vakmanschap en grondstoffen opnieuw aan.

Al zolang Iris van Nunen zich kan herinneren grazen er schapen in en rondom het dorp waar ze opgroeide. Het Kempische heideschaap dat ook hier zijn betekenis voor de akkerbouw verloor, word sinds 30 jaar weer opnieuw gefokt voor het begrazen van beschermde gebieden in Nederland.

Omdat wol nog steeds een bijproduct is, wilde van Nunen de potentie ervan benadrukken door een nieuwe manier te vinden om dit materiaal te gebruiken.

House of Design

Wad van waarde is een initiatief waarmee we de komende jaren biobased herbruikbare alternatieven ontwikkelen voor plastic producten die vaak in de Waddenzee belanden. We starten met het maken van afbreekbare halffabricaten waarmee we bijvoorbeeld vissershandschoenen, bootkussens en voedselverpakking kunnen maken.

Oro plantenvoeding

Waarom zou je de Oro wolkorrel willen gebruiken?
Omdat het bomvol bouwstoffen voor je planten zit! 

Ons product wordt gemaakt uit de hernieuwbare grondstof; schapenwol! Zonder toevoegingen dus zonder chemicaliën en zonder eindige grondstoffen.

Meer info over Oro? Klik hier.

Studio Solas

Bij Studio Solas kun je terecht voor met planten geverfde, pure wollen garens waarvan de wol zo dicht mogelijk bij huis afkomstig is. Er worden plantaardige verfstoffen gebruikt die zo veel mogelijk tijdens wandelingen worden verzameld, of zelfs keukenrestjes zoals uienschillen.

Vlasmuseum It Braakhok

Van Vlas tot Linnen

Vlas is de grondstof voor linnen. Het is een van de oudste cultuurgewassen ter wereld. Ruim 8000 jaar geleden werd in het midden oosten een begin gemaakt met de landbouw. Over de jaren heen zijn er nieuwe methodes en technieken ontstaan om vlas te verwerken Vlasmuseum It Braakhok in Ee verteld het verhaal hoe van vlas linnen werd gemaakt omstreeks 1900 .

Dorine Christ

Dorine is textielontwerpster en vrijwilliger bij het Hunebedcentrum. Ze maakt van alles uit (lokale) wol, sloffen, kleding en kunst. Je kunt tijdens Wol-tijd een kleine expositie van Dorine bekijken.

rapunsel-kinderboeken-en-meer-assen-6790_3272517487

Kinderboekhandel Rapunsel

Bij Rapunsel in Assen kun je terecht voor kinderboeken maar ook boeken voor jong volwassenen, educatieve spelletjes, kaarten , knuffels en leuke cadeautjes. Ze hebben merken zoals; Djeco, Haba, Goki, Janod, Jelly Cat en Lilliputiens in het assortiment. Rapunsel is dol op de natuur en hebben daar een breed en divers aanbod in, kortom bij Rapunsel kan iedereen slagen!

WEAG

De Werkgroep Experimentele Archeologie Groningen (WEAG) is opgericht om studenten kennis te laten maken met experimentele archeologie.

Vanuit de Werkgroep Experimentele Archeologie Groningen is Marjolijn met het project prehistorisch wolverven begonnen met als insteek om de variatie in kleuren die in de prehistorie beschikbaar was te laten zien aan een breder publiek.

Tijdens wol-tijd wordt laten zien hoe veel verschillende kleuren kunnen worden gemaakt met enkele planten.

Sandra Moek

Tijdens Wol-tijd laat zij graag een eeuwenoude techniek zien, die als voorloper van het breien en haken wordt gezien: het naaldbinden. Daarmee zijn dezelfde items te maken als met het breien en haken, een deel daarvan zal Sandra laten zien. Hoe de techniek werkt, kunt u komen bekijken.

Temari is een techniek die Sandra niet meer los kan laten. Ruim 30 jaar geleden kwam zij ermee in aanraking dankzij textielkunstenares Anneke Nienhaus. Ondertussen hebben honderden mensen een workshop bij haar gevolgd in Nederland en België. Nu uw kans om Temari van dichtbij te komen kijken en te horen hoe een Temari ontstaat.

Ecoras

Wol valorisatie project
Veel wol krijgt niet de bestemming die het zou moeten krijgen. Er wordt namelijk veel wol verbrand of verscheept voor veelal een zeer laagwaardige toepassing elders in de wereld. Eindeloos zonde van zo’n mooi natuurproduct. We vroegen ons daarom af wat er allemaal in wol zit, wat we als natuurlijke grondstof kunnen gebruiken en op welke manier. En zo ontstond dit initiatief, waar onderhand een consortium om heen is gebouwd met betrokken organisaties uit de hele keten van wol.

Activiteiten in het Oertijdpark

In het Oertijdpark van het Hunebedcentrum reis je door 150.000 jaar geschiedenis. Tot diep in de prehistorie werden dierenhuiden en plantaardige vezels gebruikt voor het maken van kleding. Vanaf de bronstijd (c.a. 4.000 jaar geleden) vinden we in Nederland voor het eerst bewijs voor de productie en het gebruik van wol. In het begin was dit voornamelijk donkere wol, omdat het witte schaap nog niet bestond. Maar vanaf de ijzertijd vinden we wol in allerlei kleuren terug. In het Oertijdpark zijn deze dag oermensen aan de slag met oeroude wol-technieken zoals spinnen, weven, sprangen en meer!

LET OP! Voor het bezoeken van het Oertijdpark is een entreeticket voor het museum vereist. Deze kun je van tevoren online bestellen of op de dag zelf kopen aan de museumbalie.

Wol-tijd is een samenwerking tussen Het Drentse Landschap en het Hunebedcentrum